Sunday, December 1, 2013

DURAKLAR(VAKF İŞARETLERİ)





DURAKLAR    
                  VAKF işaretleri

Vakf-ı lazım
Durulmazsa mana bozulur,  vaciptir.
Vakf-ı mutlak
Durulması mutlaka lazımdır.
Vakf-ı caiz
Durmak evladır geçmek de caizdir.
Vakf-ı ruhsat
Durmak caiz nefes daralınca
Vakf-mucevvez
Geçmek evladır durmak da caizdir.
Durulmaz
Durursan geriden al
Vasl (geç)
Durulabilir de
ﻗﻒ
Vakf(dur)
Geçilebilir de
Rükû
Yeni kıssa başıdır rükû yapılabilir.
ﺴَﻜﺘﻪ
Sekte
Nefes almadan dur ve oku
ﻗﺼﺮ
Kasr
Uzatmadan kısa oku
ﻤﺪ
Med
Kısaltmadan uzun oku
ﻜَﺬﺍ
Bir önceki durak işaretinin aynısı
څ   څ
Bağlantılı durak
Birbirine yakin iki yerde bulunur. Birinde durulunca ötekinde geçilir.

Yasin-i şerifte;

       آبَاؤُهُمْ

Derken hemzeyi taşıyan vav’ın altındaﻗﺼﺮ işareti vardır. Harf-i med’den eliften sonra hemze aynı kelimede geldiğinden medd-i muttasıl olup uzatılması gerekirken kasr işaretinden dolayı med yapılmaz ve hemze kısa okunur.

Yasin-i şerifte;
       مُتَّكِؤُنَ
Derken hemzeyi taşıyan vav’ın altında ﻤﺪ işareti vardır.  Burada herhangi bir med durumu olmamasına rağmen hemze uzatılır.



Duraklarla ilgili bazı kurallar
v Durakta hareke ve tenvin düşer.
Mesela عَلِيمٌ kelimesi durakta gelince عَلِيمْ diye sonunda ﻢْ varmış gibi durulur.
v Eğer tenvin iki üstün şeklinde ise sadece uzatma elifi okunarak durulur.
Mesela حَكِيماً  kelimesi durakta gelince حَكِيما diye ﻤﺍ bir elif uzatılarak durulur. 
Mesela ﺍِﺬﺍً  kelimesi durakta gelince       ﺍِﺬﺍ    diye ﺬﺍ bir elif uzatılarak durulur.
v Elif uzatması durakta gelirse uzatılarak durulur.
Mesela
                  ﺮَﺴﻮﻻَ            يَتَامَا       
Yukarıdaki örneklerde sondaki uzatma elifi okunarak durulur.
v Yuvarlak       
Kelime sonunda durakta  gelirse sesiyle durulur. Eğer geçiliyorsa   sesiyle okunur.
Mesela               نِعْمَة
              نِعْمَه        durunca
              نِعْمَت              geçerken
v Zamir  
Durakta zamir geldiğinde yine harekesi düşer sakin olur.
        Mesela    ﻪُ     durakta gelirse       diye durulur.

Mürşidin önünde diz çök nefsini şak diye durdur
Sen yok ol ve onda fani ol ki tekrar yeşertsin seni



          Son durağımız senin yanın olsun ya Rasulullah.


EUZUBİLLAHİ MİNEL LAHN

Lahn’den Allah’a sığınırım. Lahn okuma hatasıdır ve iki çeşittir.
Lahn-i celi ve Lahn-i hafi

Lahn-i celi ağır ve açık hata demektir. Kuran-ı Kerim okuyabilen herkesin
fark edebileceği hatalı okuyuştur. Lahn-i celi hataları;
§  Harflerin mahreçlerini düzgün çıkarmamak
                            Mesela  yerine  demek
                            Mesela    yi      veya       diye çıkarmak
§  Hareke hataları yapmak
§  Harf eksiltmek veya arttırmak
§  Harekeli harfi sükûna sakin harfi harekeliye çevirmek
§  Medd-i tabii yi eksik veya fazla çekmek
Bu tür hatalarda mana değişebilir ve haram işlenmiş olur çoğu zaman namaz da bozulur.

Lahn-i hafi küçük ve gizli hatalardır. Ancak iyi derece de tecvid bilenler fark edebilirler. İhvayı, idgamı, iklabı yapmamak gibi. Mana bozulmaz ama tenzihen mekruhtur.

Bu kitapta tecvid kaidelerinin anlatımına farklı bir yaklaşım sergilenmektedir. Kaidelerin örneklendirilmesi çoğunlukla aşina olduğumuz ifadeler üzerinden yapılarak ayrıca tablo sunumlarıyla da bilgiler özetlenmeye çalışılmıştır. Tevfik Allah tandır. Kusurlarımız affola.


Yararlanılan kaynaklar;
·        Mehmet Talu,  Tecvid İlmi
·        Kadir Temir, Tecvit
·        Hoca Anne, İzahlı Tecvid Kitabı
·        Z. Aydın, Tecvid Kitabı
·        Şeref Çavdar, Tecvid
·        Ali Haydar elifbalı Tam Karabaş Tecvidi

                            

SEKTE


SEKTE         


                                          Cahiliz seni bilsek te bilmesek te                                                                                         Tut gönlünde bizi vurma sekte 

                                           Gafiliz  anlasak ta anlamasak ta                                                                                           Koma bizi arda yabanda yasakta

İki kelime arasında nefes almaksızın durup sonra okumaya devam etmektir. Kur’anda 4 yerde sekte vardır.



Kehf suresinde
 
  قَيِّماً     عِوَجاً


Yasin suresinde

 هاذﺍ      مِن ْمَرْقَدِﻨﺍ

Kıyame suresinde

  مَنْ       ﺮَﺍﻖ     ﻮَﻗﻳﻞَ

Mutaffifin suresinde

   ﺮَﺍﻦَ     بَلْ كَلآَّ

Sekteye uğradı bütün şanlı fetihler
Düştüler elden hepsi birer birer
Bir zaman İslam olan beldeler
Söyleyin şimdi çoğu nerdeler
Kalmadı Osmanlıdan pek fazla bir eser
Fetih rüzgârları acep tekrar nerden eser

Misli görülmemiş bir Osmanlı vardı cihanda
Hayali aksediyor bak hala yorgun hafızamda
Ey garip Müslüman, dolanma o yanda bu yanda
Haydi, toparlan senin felahın ancak Islamda

                                                                 

HU

    Zatını zatıma mirad eyledim hu

   Şeyhimi ruhuma mirac eyledim hu

mirad= ayna

Zamir
Bir kelimeye bitişik olarak gelen zamir çeker mi çekmez mi diye makabline ve mabadına bakılarak karar verilir.
        

Makabli harekeli

Üstün/esre/ötre ise

1 elif miktarı çeker

ﻪُ     بِهِ   


Makabli sakin
Cezimli ise



Çekmez

     ﻋَﻪِ  
Veya
Harf-i medli ise  اوى
ﻪِ
 

اَنْزَ ﻠْنَاهُ

Mabadi hemze ise
        ﺍَُِ

Medd-i munfasıl olur

4 elif miktarı çeker

عنْدَهُ ﺍِﻻﱠ

Mabadi eliflam  ise
         ﺍﻞْ   



Çekmez

ﻪُﻠْمُلْك

      ﻪُ
Zamir değilse

Kelimenin aslındandır



Çekmez

فَوَﺍكِﻪِ

Nasıl çeker?
ﻪُ  şeklinde  ise   sanki önünde  bir        varmış  gibi ﻫﻰ diye bir  elif miktarı çeker.
ﻪِ  şeklinde  ise   sanki önünde  bir        varmış  gibi ﻫﻭ   diye bir  elif miktarı çeker.

Ben Hu demeyince eğlenemem Hu
He çeker mi çekmez mi bilinsin artık bu
Huu Allah bizi de çek beytine      





            



HÜKMÜRRA

HUKMURRA                   


                      Gönül pür şad olur mürşidini görünce
 ne zaman kalındır ne zaman ince,
İnsan sevinmez mi bunu bilince.
 
 bazen kalın bazen ince okunur ki aşağıdaki iki tabloda özetlenmiştir.
                            nin kalın okunuşu
Örnekler
    
kendisi harekeli    
   harekesi
üstün veya ötre  ise
  


  َﺐﱢ  

ﺮُﺐﱠ


  
                

  sakin 

Makabli üstün veya ötre ise



بَرْ

مُرْ

Makabli vasıl hemzesi اِ ise


 اِﺮْﺠِﻊِ

Makabli harfi med ا و ise

شَكُوﺮْ 
Makabli de sakin
Makablinin makabli üstün veya ötre ise

   اَمْرْ
Makabli esre
Mabadi
İstila harfi ise

   فِرْقَه

Bir harfin makabli kendisinden önce gelen harftir, mabadi ise kendisinden sonra gelen harftir.
İstila harfleri şunlardır;

Her yerde küfrün adetleri  
İstila etti tüm beldeleri
Sesleri kalın çıkıyor şimdi
Siner elbet çıkınca gönül eri




                              nin   İnce okunuşu
 Örnekler

ﺭِ    harekeli
esre ise

ِجَاﻞ   
بَحْرِ
ﺭْ    sakin
Makabli esre

                                                   

مُدَكِّرْ

Makabli sakin
Makablinin Makabli esre ise

  ﺬِكْرْ
Makabli harf-i med ise




  قَدِﺮْ
Makabli harf-i liin ﻲْ ise




  خَيْرْ
Açıklama:
Önce nın kendi harekesine bakılıyor; eğer sakin ise o zaman makabline bakılıyor eğer o da sakin ise o zaman onun da makabline bakılıyor ve ona göre hüküm veriliyor. nın harekesi , nın makabli , nın makablinin makabli.

Hanım kardeşlerime tavsiyem;
nın kalın mı ince mi okunduğuna karar verebilmek için ya nın kendisinin ya da makablinde ilk harekeli gelen harfin hareke durumuna bakmak gerekiyor eğer bunlarda kesre hali varsa ince okunuyor aksi halde kalın okunuyor, bunun istisnası istila harfidir ki kesre halinde bile kalın okutur.



Kubbetussahra fiy Mescidil Aksa

Her kim vakıf olursa Hükmürra’ ya
Katılır o zaman ehli-i kurra’ ya       
Hâkim olur o dem Kubbetussahraya
Hükümran olur tüm dünyaya

Çocuklarımızı Kudüs Fatihi Hz.Ömer gibi gibi yetiştirelim.